در این بخش به اطلاعاتی که شما هر روز در شبکه های اجتماعی وارد می کنید، می پردازیم. و اینکه از این اطلاعات چه استفاده هایی می شود و چه کسانی به آنها دسترسی خواهند داشت. هر چه باشد، اطلاعات مهمترین سرمایه هر شبکه اجتماعی و عامل اصلی سود دهی آنها هستند. به علاوه که اطلاعات مهمترین عامل در گسترش تبلیغات و روش هایی مثل فروش افزوده در شبکه اجتماعی است.
انواع اطلاعات و روش های استفاده از آنها
اطلاعات ثروت شبکه های اجتماعی است. دارایی آنها محسوب می شود. هر گونه اطلاعاتی مفید است و با ارزش. از نحوه ارتباط مخاطبان گرفته تا فعالیت های آنها، واکنش های آنها به اتفاقات و حتی کوچکترین برخورد ها بین مخاطبان همه و همه بسیار ارزشمند هستند.
صاحبان این شبکه ها حال چه مجازی و چه واقعی، به دقت این اطلاعات را جمع آوری و نگه داری می کنند. روش های استفاده و حتی درآمد زایی از این اطلاعات بسیار گسترده و پر سود است. در اینجا ما اطلاعات جمع آوری شده را به چند قسمت تقسیم کرده و کاربرهای آنها را شرح می دهیم:
باز خورد
مشترک ترین اطلاعات بین تمام شبکه های اجتماعی همین مورد می باشد. تقریبا تمام شبکه های اجتماعی راه هایی را برای جمع آوری نظرات، انتقادات و پیشنهادات کاربران خود تهیه و یا پیدا می کنند. این اطلاعات به قدری برای ادامه و گسترش فعالیت همه این شبکه ها مهم است که حتی در بسیاری از موارد بسیار حفاظت می گردند.
در بسیاری از موارد شبکه مورد نظر یک سیستم برای جمع آوری این بازخورد ها پیاده سازی می کند تا به همه امکان دهد نظر خود را مستقیما با آنها به اشتراک بگذارند. اما همیشه این امکان پذیر نیست. در شبکه های بزرگ و یا شبکه های خاص که ارتباط مستقیم با کاربر را ندارند، مثل تلویزیون و یا روزنامه ها، روش های دیگری نیز اعمال می شود. پر استفاده ترین برای جمع آوری نظر کاربران استفاده از سایر شبکه های اجتماعی و جمع آوری فعالیت های آنها در مورد شبکه خودشان می باشد. این کار معمولا هزینه اجرایی بیشتری نسبت به روش اول دارد ولی در عین حال مفید تر و دقیق تر نیز هست. بسیاری از تصمیمات عظیم و اساسی شرکت ها برا اساس همین اطلاعات و آمارهای بازخورد ها گرفته می شود.
البته همه این بازخورد ها همیشه فقط روی کاغذ یا به صورت مجازی نیست. در شرکت های تولیدی بزرگ روش دیگری نیز مرسوم است که طی آن اطلاعات فروش محصولات و درصد رضایت کاربران از آنها توسط شرکت های واسطه آماری جمع آوری شده و در اختیار شرکت سازنده قرار می گیرد. این اطلاعات که حتی صحبت های مشتریان با فروشنده ها و طرز فکر آنها را تا مقدار فروش هر محصول هر مغازه و یا منطقه و مقایسه عملکرد خود با شرکت های رقیب را شمال می شود و کلید موفقیت و پیشرفت هر سازمان و شرکت در محصول خودش می باشد.
واکنش
واکنش های کاربران در هر شبکه اجتماعی تقریبا بزرگترین بخش اطلاعات آن شبکه را شامل می شود. این واکنش ها می تواند در مورد مسائل شخصی باشد، در مورد حوادث و اتفاقات روز باشد و یا حتی پیشزمینه اتفاقاتی باشد که در آینده قرار است بیافتد. شبکه های اجتماعی به دقت این اطلاعات را جمع آوری کرده و طبقه بندی می کنند. این اطلاعات را می توان برای درآمد زایی، آشنایی با رفتار مردم، روانشناسی اجتماعی، آماده شدن برای تغییرات و… استفاده کرد. در این بخش وقایع اجتماعی سهم بیشتری را دارند و به سازمان ها و حتی دولت ها نشان می دهند که کاربران و در نتیجه مردم بیشتر به چه عقیده ای هستند.
البته یک مشکل مهم تنوع زیاد این نوع داده است و طبقه بندی سخت آن. شبکه های اجتماعی مخصوصا مجازی معمولا راهکارهایی را می اندیشند تا راحت تر بتوانند این اطلاعات را استخراج کنند. در موارد بسیاری حتی مشاهده شده این اطلاعات به قیمت های زیادی به شرکت هایی فروخته شوند. نظرسنجی ها یکی از ساده ترین فرم های استخراج این اطلاعات هستند که بسته به تعداد شرکت کنندگان و رسمیت آنها، می توانند بسیار اطلاعات مهمی را در خود داشته باشند. باز هم مثل قبل، شبکه هایی که دسترسی مستقیم به کاربران خود ندارند این اطلاعات را از سایر شبکه ها استخراج کرده و گزارش می کنند.
Trend
این نوع داده یکی از جدیدترین انواع اطلاعات است که به دست آوردن آن هم به مراتب آسانتر از سایر اطلاعات می باشد. در این نوع داده، شبکه های اجتماعی سعی می کنند که ببیند چه موضوعی بیشتر سر زبان ها است و یا حتی موضوع خاصی را خود سر زبان ها بیاندازند. به همین خاطر در مدت کوتاهی، مثلا یک ماه و یا حتی یک روز، موضوعی به اصطلاح داغ شده است بر سر زبان ها افتاده و تعداد زیادی از کاربران شبکه ها در مورد آن نظر می دهند. این اطلاعات که یک جور نظرسنجی همگانی حساب می شود می تواند بسیار مفید باشد، حتی اگر از خود اطلاعات استفاده ای نشود، میزان علاقه و محبوبیت آن موضوع، خبر، شخص و یا محصول را مشخص می کند.
ابزار زیادی برای درآوردن این اطلاعات در سطح عمومی نیز وجود دارد که یکی از معروفترین آنها Google Trend می باشد که میزان جستجو، اخبار، گفتگو ها و.. را در مورد موضوع دلخواه شما در هر برحه زمانی به شما نشان می دهد و شما حتی می توانید چند موضوع مرتبط را در یک زمان بررسی کرده و میزان محبوبیت هر یک را با یکدیگر مقایسه کنید.
این نوع داده مخصوصا در خصوص ارائه محصول های شرکت ها و یا خدمات آنها و دیدن عکس العمل مردم نسبت به آنها بسیار کاربرد دارد. این اطلاعات همچنین نقش بسیار پر رنگی را در تالارهای بورس ایفا کرده و بسیار اتفاق افتاده که به واسطه همین اطلاعات شرکتی ورشکست شده و یا به اوج رسیده است. شاید بتوان گفت ساده ترین نوع Trend تیتر اخبار های هر روز تلویزیون و تیتر روزنامه ها باشد.
Trend ها لزوما در مورد محصولات و اخبار نیستند. خیلی از مواقع حتی یک شهر توریستی را شامل می شوند و یا حتی یک سوال بحث بر انگیز را. شبکه های اجتماعی میکروبلاگ توییتر و اینستاگرام از این نوع Trend ها بسیار استفاده کرده و سعی می کنند تا کاربران خود را به فعالیت بیشتر و بیشتر وا دارند. همین طور با ساختن ابزار مناسب، از همین طریق، جستجو در شبکه خود و ارتباط کاربران را گسترش و بهبود می بخشند.
اطلاعات شخصی
این مورد که بیشتر در شبکه های اجتماعی مجازی کاربرد دارد در جمع آوری اطلاعات شخصی کاربران مثل اسم، شغل، محل زندگی، تحصیلات، عکس های شخصی و حتی روابط خصوصی کاربران را شامل می شود. در ساده ترین حالات این اطلاعات فقط برای آمارگیری کاربران شبکه ها و در بعد فراتر جامعه استفاده می شود. اینکه چند درصد هر جامعه چقدر تحصیلات دارند و یا بیشتر چه نوع عکس هایی را منتشر می کنند. از این اطلاعات می توان تفاوت های فرهنگی و باورها و یا در زمان طولانی روند تغییرات یک جامعه را مشاهده کرد.
در مورد استفاده از این اطلاعات بسیار باید دقت کرد که حریم شخصی افراد پایمال نشود. تقریبا تمام شبکه های اجتماعی یک قرار نامه و قوانین خاص را برای استفاده کردن از این داده ها رعایت می کنند. بیشتر این قوانین از آنها این اختیار را سلب می کند که اطلاعات یک شخص خاص را استفاده کنند و یا به فروش برسانند. البته بسیاری از موارد هم مشاهده شده که شبکه اجتماعی خود را مالک تام این اطلاعات قرار داده است. اما اصولا این اطلاعات به صورت بدون نام استفاده شده تا مشکلی را نه برای کاربر و نه برای شبکه به همراه نداشته باشد.
از مواردی که برای مثال شاید شما از آن اگاه نباشید می توان گوگل را نام برد که این حق را برای خود قائل است که ایمیل های شما را بخواند و یا فیس بوک که این حق را دارد که تمامی عکس های شما حتی پس از پاک شدن برای خود نگاه دارد. مردم روی این اطلاعات بیشتر از اطلاعات دیگر خود اهمیت قائل می شوند و در حفاظت آنها کوشا ترند. هر از چند گاهی نیز جنبش هایی برای اصلاح قوانین استفاده و حقوق این اطلاعات به راه می افتد.
رده سنی کاربران یک شبکه، جنسیت، ساعات و میزان فعالیت کاربران و حتی نوع فعالیت آنها، اطلاعات خوبی را مخصوصا برای کمپانی ها، جامعه شناسان و روانشناسان فراهم می کند. این اطلاعات معمولا در سیستم های تبلیغاتی ستفاده شده و یا در غالب تحقیقات هر چند وقت یک بار منتشر شده و در نتایج آنها به اطلاع مردم می رسد.
تاثیرات شبکه های اجتماعی در زندگی واقعی
هیچ کس نمی تواند منکر قدرت شبکه های اجتماعی در زندگی روزمره افراد باشد. امروزه دیگر افراد نیازی ندارند که همدیگر را از نزدیک ببینند تا از احوال هم با خبر شوند، همه از حال همدیگر بیش از پیش و از کارهایی که دوستان و آشنایانشان می کنند با خبر هستند. همین با خبر بودن همیشگی یکی از عوامل اصلی گسترش شبکه های اجتماعی در وهله اول بوده است.
حال که سرعت دریافت این اطلاعات این قدر افزایش داشته است، باید مقدارش نیز به تناسب افزایش یابد. به همین خاطر کاربران معمولا علایق خود را گسترش می دهند و عضو گروه های خاص شده و مطالب خاص و مورد علاقه خود را می خوانند. همین موضوع نیاز به یک جامعه فعال تر در حوزه اجتماعی را نشان می دهد.
همین موارد باعث شده که روزانه شاهد شبکه های اطلاع رسانی و خبری جدید و متنوع باشیم و یا هر روز شاهد گروه گفتگویی جدید و با موضوعات متنوع باشیم. اگر قرار است که مردم وقت خود را در این شبکه ها بیشتر بگذراند که خواهند گذراند، باید مطالب جدید و تازه به تناسب وجود داشته باشد تا نیاز همه را بر طرف کند.
با گسترش شبکه های اجتماعی مخصوصا در سطح مجازی، شاهد آن هستیم که حریم شخصی افراد هر روز کم رنگ تر شده و خود افراد نیز ه مرور اهمیت کمتری برای آن قائل هستند. اگر بیست سال پیش کسی اطلاعات و عکس هایی که امروزه به راحتی منتشر می شود را منتشر می کرد، جلوه خوبی نداشت و در بسیاری از موارد از این اطلاعات استفاده سو می شد. اما امروزه دیگر نه تنها این مسئله چندان مهمی نیست بلکه استفاده نادرست از اطلاعات شخصی نیز بسیار کمرنگ تر شده است. البته این فرآیند در کشور ما با سرعت بسیار پایینی پیش می رود ولی باز هم قابل احساس و مقایسه است.
این کم رنگ شدن حریم خصوصی جنبه مثبتی را نیز دارد و آن هم اعتماد جمعی و در سطح جامعه است. با کم رنگ شدن این حریم های خصوصی تعداد دسترسی ها و استفاده های نادرست از این اطلاعات هم به مرور کمتر شده و آرامش و اعتماد بیشتری را برای مردم حاصل می کند. اگرچه هنوز هم برخی با شدت با این روند مخالف هستند و اقدامات امنیتی گوناگونی را برای حفظ اطلاعات خود به کار می گیرند.
با ظهور و گسترش شبکه های اجتماعی قدرت و توان کلی افراد در دسترسی به اطلاعات بیشتر می شود. با همین گسترش قدرت خود شبکه های اجتماعی نیز افزایش یافته و آنها خود را به عنوان یک جز جدا نشدنی از زندگی ما مطرح کرده اند. واضح است که قدرت آنها شامل در اختیار داشتن اطلاعات ما و بسیاری دیگر نیز می شود.
مردم در شبکه های اجتماعی غالبا احساسات خود را بازتر و بیشتر بیان می کنند. یکی از دلایل می تواند این باشد که غالبا این ارتباطات و حرف ها رو در رو نیست و همین به جرات کاربران کمک می کند. هم چنین نفرات بیشتری با احساسات یک نفر آشنا شده و با طرز فکر او آشنا می شوند. همچنین همدردی و همدلی نیز در شبکه های اجتماعی بیشتر مشاهده می شود. در آمدن از تنهایی و پیدا کردن دوستان جدید نیز از دیگر خوبی های مطرح کردن احساسات در شبکه ها می باشد. هم چنین آشنا شدن با فرهنگ های مختلف و گاهی حتی با هزاران کیلومتر فاصله، تجربه جالب و جدیدی را برای افراد برفم می زند.
بیان احساسات و عواطف می تواند بسیار مفید باشد. با در میان گذاشتن درد ها و ناراحتی ها و حتی خوشحالی ها با دوستان، مشکلات زیادی به خودی خود حل شده و کمک خوبی به افراد می شود مخصوصا از جنبه روحی.
اما همین موضوع می تواند جنبه منفی نیز داشته باشد. همین باز بودن بیش از حد می تواند عرصه ای برای سو استفاده کنندگان درست کند و باعث ضربه خوردن افراد شود. پس باید مواظب بود که هیچ گاه اطلاعاتی که فاش شدن آنها به ضرر ما تمام می شود را در شبکه های اجتماعی مطرح نکنیم.
